tự sự lưu quang vũ

Tổng Biên tập Báo CAND: Phạm Quang Khải. Trưởng BBT An ninh Thủ đô: Nguyễn Thanh Bình. Phó Trưởng BBT An ninh Thủ đô: Lưu Hồng Quân, Chu Quốc Dũng, Vũ Mạnh Hùng. Cuộc đời, sự nghiệp và sự ra đi đột ngột của anh cùng người bạn đời - Nhà thơ Xuân Quỳnh đã trở thành một sự kiện trong giới văn nghệ. Năm 2000, Lưu Quang Vũ đã được Nhà nước Việt Nam trao tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học và nghệ thuật. Tự Sự - Lưu Quang Vũ. Đọc và suy ngẫm. -. Dù đục dù trong con sông vẫn chảy. Dù cao dù thấp cây lá vẫn xanh. Dù kẻ phàm phu hay bậc tu hành. Đều phải sống từ những điều rất nhỏ. Ta hay chê rằng cuộc đời méo mó. Sao không tròn ngay tự trong tâm. Đức Giáo hoàng giải thích các nguyên tắc "Chiến tranh chính nghĩa" của Giáo hội Công giáo La Mã, cho phép sử dụng vũ khí sát thương để tự vệ chống lại một quốc gia xâm lược. "Tự vệ không chỉ là chính đáng mà còn là biểu hiện của tình yêu quê hương đất nước. Ai không tự bảo vệ mình, không bảo vệ cái gì thì nghĩa là không yêu cái đó. Lời tự sự: Khách mời Vũ Thu Phương Lời tự sự. VIDEO KHÁC CÙNG CHƯƠNG TRÌNH. Lời tự sự: Nhạc trưởng Đồng Quang Vinh. Lời tự sự. Chia sẻ Bình luận 0. 0. Lời tự sự: Diễn viên Lưu Huyền Trang. Wie Flirtet Ein Mann Mit Einer Frau. MỞ ĐẦUTheo sự vận động của tiến trình văn học Việt Nam, giai đoạn văn học 1945 –1975 đã giữ một vị trí vô cùng quan trọng. Trong giai đoạn này, chúng ta nhận thấyđược sự cách tân mạnh mẽ về lối viết văn, cũng như quan điểm nghệ thuật của mỗingười nghệ sĩ. Phần lớn các tác giả thời kì này đi theo con đường văn học chínhthống với nội dung hướng đến phục vụ cách mạng, cổ vũ tinh thần đấu tranh chốnggiặc ngoại xâm. Bên cạnh đó vẫn còn một số tác giả đi theo dòng văn học phụ lưu,phản ánh hiện thực cuộc sống, đi sâu vào góc khuất con người, bề sâu đời sống nộitâm. Nếu Tố Hữu là ngọn cờ đầu tiên trong phong trào cách mạng, thơ ông được biếtđến là những lí tưởng khai sáng những con người đến với con đường cách mạng bằngtất cả nhiệt huyết của con tim; thì Lưu Quang Vũ được mọi người biết đến như một“hiện tượng” trong thời kì này. Khuynh hướng thế sự đời tư được thể hiện vô cùngsắc nét qua từng tác phẩm của ông, tạo nên một điểm nhấn đặc biệt trong giai đoạnvăn học 1945-1975. Tuy không được phổ biến như dòng văn học chính lưu – văn họcCách Mạng, song dòng văn phụ lưu mang cảm hứng thế sự đời tư lại thành côngtrong việc tạo nên một “ngã rẽ mới” cũng như làm phong phú thêm diện mạo mớicho chặng đường văn học nước DUNG1. Vài nét về tác giả Lưu Quang Cuộc đờiLưu Quang Vũ, sinh ngày 17/4/1948 tại Thiên Cơ, Hạ Hòa, Vĩnh Phú nay là PhúThọ, là con trai nhà viết kịch Lưu Quang Thuận và bà Vũ Thị Khánh. Tuổi thơ, ôngsống ở Phú Thọ cùng với cha mẹ, khi hòa bình lập lại 1954 gia đình ông mới chuyểnvề sống tại Hà nhỏ, ông đã ba lần đoạt giải văn Thành phố Hà Nội, một lần đoạt giải về 1965 đến 1970 anh nhập ngũ, phục vụ trong quân chủng Phòng không –Không quân. Đây là thời kỳ thơ Lưu Quang Vũ bắt đầu nở 1970 đến 1978 xuất ngũ và làm đủ mọi nghề để mưu sinh, làm ở Xưởng Caosu Đường sắt do Tạ Đình Đề làm Giám đốc, làm hợp đồng cho nhà xuất bản Giảiphóng, chấm công trong một đội cầu đường, vẽ pa–nô, áp–phích,...Từ 1978 đến 1988 Lưu Quang Vũ làm biên tập viên Tạp chí Sân khấu, bắt đầusáng tác kịch nói với vở kịch đầu tay Sống mãi tuổi 17 viết lại theo kịch bản của VũDuy Sự nghiệp sáng tácTrước năm 1978, Lưu Quang Vũ chỉ sáng tác thơ và truyện ngắn là chủ yếu, thơông tuy không sắc sảo và dữ dội như kịch nhưng giàu cảm xúc và trăn trở khát tập thơ chính của ông như- Hương cây – Bếp lửa in cùng Bằng Việt, 1968.- Mây trắng của đời tôi NXB Tác phẩm mới, 1989.- Bầy ong trong đêm sâu NXB Hội nhà văn, 1993.- Lưu Quang Vũ, thơ và đời NXB Văn hóa thông tin, 1997.- Gửi tới các anh NXB Quân Đội Nhân dân, 1998.- Những bông hoa không chết in chung cùng phần Nhật ký, NXB Lao động,2008.- Nhiều bài thơ khác chưa được in thành ra ông còn là tác giả của một số truyện ngắn- Thị trấn ven sông 1968.- Mùa hè đang đến 1983.- Người kép đóng hổ 1984.- Một vùng mặt năm 1978, Lưu Quang Vũ bắt đầu sáng tác kịch. Ông được xem là một hiệntượng sân khấu kịch đặc biệt, một nhà biên soạn kịch tài năng. Một số sáng tác kịchtiêu biểu như- Sống mãi tuổi mười Hồn Trương Ba da hàng thịt 1981.- Nàng Sita 1982.- Người trong cõi nhớ 1982.- Ngọc Hân công chúa 1984.- Tôi và chúng ta 1984.- Lời nói dối cuối Bệnh sĩ 1988.- Tin ở hoa hồng 1986.2. Những vấn đề lý Cảm hứng thế sự đời tưCảm hứng thế sự là cảm hứng về cuộc sống đời thường, về con người của thựctại. Những tác phẩm mang cảm hứng thế sự thường hướng đến sinh hoạt hàng ngàycủa con người. Chú ý khẳng định giá trị thẩm mĩ của cái đời thường, khám phá mọiphức tạp, éo le và cả cái cao quý trên hành trình đi tìm sự sống và hạnh phúc của conngười [dẫn theo 6]. Cảm hứng thế sự đời tư trong văn học 1945 – 1975Cách mạng tháng Tám thành công, sau hơn 80 năm nô lệ, dân tộc ta đã giànhđược độc lập tự do. Cả nước sục sôi trong niềm vui của những người lần đầu tiên làmchủ đất nước. Những người được hâm mộ nhất lúc bấy giờ là những người ở chiến khuvề, là cán bộ Việt Minh, chiến sĩ giải phóng quân. Người ta thích sinh hoạt chính trị,thích nói chính trị, thích gọi nhau là đồng bào, đồng chí,… Độc lập tự do chưa giànhđược bao lâu thì giặc Pháp đã trở lại, sau đó Mỹ kéo vào. Cả nước đứng lên, sẵn sàngchống kẻ thù. Thanh niên tình nguyện đi bộ đội, chịu mọi sự gian khổ, hi sinh vì đấtnước. Lợi ích cộng đồng, lợi ích đất nước được đặt lên hàng đầu, mọi lợi ích khác đềutạm thời phải xếp lại, lợi ích cá nhân lại càng trở nên tầm thường, thậm chí là vô đó, Đảng đề ra văn nghệ sĩ phải đứng trên lập trường kháng chiến, ra sứctuyên truyền chính trị, cổ vũ chiến đấu. Do đó, chủ đề chính trong thơ ca 1945– 1975là tình cả công dân, tình cảm chính trị, tình đồng chí đồng bào, tình quân dân, tình cảmvới Đảng, với Hồ chủ tịch,… Cảm hứng chính trị trở thành thi nguồn lớn mạnh nuôidưỡng nền thi ca Việt Nam lúc bấy dọc Trường Sơn đi cứu nướcMà lòng phơi phới dậy tương lai”Tố Hữu“Những buổi vui sao cả nước lên đườngXao xuyến bờ tre từng hồi trống giụcSung sướng bao nhiêu, tôi là đồng độiCủa những người đi, vô tận, hôm nay”Chính HữuChủ tích Hồ Chí Minh nói “Viết cho ai? – Viết cho đại đa số; công nông để làm gì? – Để giáo dục, giải thích, cổ động, phê bình. Để phục vụ quần chúng”[dẫn theo 5]. Cái tôi hòa chung và cái ta, vì vậy, giai đoạn văn học 1945 – 1975, cảmhứng thế sự đời tư có phần lắng xuống. Văn học thời kì này hướng vào mục tiêu chiếnthắng kẻ thù xâm lược và xây dựng xã hội nhiên, bên cạnh dòng chính lưu văn học tuyên truyền cách mạng, nền vănhọc Việt Nam vẫn tồn lại các dòng phụ lưu khác mang cảm hứng thế sự đời tư. Nhữngtác phẩm này mang hơi thở của cuộc sống thường ngày, những mất mát trong đauthương, những trắc trở trong con đường đi tìm hạnh phúc của con người, đồng thời thểhiện cái tôi cá nhân mạnh mẽ, mang dấu ấn cá tính riêng Cảm hứng thế sự đời tư trong thơ Lưu Quang VũLưu Quang Vũ là thế hệ nhà thơ mang áo lính, cùng với Hoàng Nhuận Cầm,Thanh Thảo, Bằng Việt – một học sinh, đi thẳng từ cánh cổng nhà trường vào quânngũ, thì chắc hẳn trong ba lô của ông mang theo rất nhiều hành trang, tư trang. Trongđó có một tiếng chim kêu gọi mùa vải đỏ, con sông Thương, có một đêm thao thứckhông ngủ trên con đường hành quân,… Tất cả tâm hồn thơ của Lưu Quang Vũ lúcbấy giờ là một hình ảnh dân tộc, chưa được nhìn qua lăng kính đổ vỡ đời tư. Nhữngnăm 1960, đặc biệt là năm 1968, thì ông thể hiện cái tôi công dân, quyện tình cảm cánhân của mình vào tình yêu đất nước. Ông viết“Em ơi, em là Hà NộiAnh chưa bao giờ yêu Hà Nội như hôm nay”Tâm hồn sáng tác của Lưu Quang Vũ rộn rã như một bản hoan ca “Anh chưabao giờ yêu Hà Nội như hôm nay”. Lời tự tình đó dành cho những trái tim chưa trảiqua những nghịch cảnh đời những năm 1970, một người nghệ sĩ trải qua một trang đời tư, những cơn dưchấn tinh thần trong độ tuổi mới xây dựng hạnh phúc đầu đời, nhà thơ không cònmang “ngoài bút” để tô điểm cho quê hương xứ sở. Trong khi Phạm Tiến Duật, PhanThị Thanh Nhàn chìm đắm trong tình yêu lý tưởng của thời chiến “Anh lên xe trời đổcơn mưa/ Cái gạt nước xua đi nỗi nhớ” trong trẻo, lạ thường thì chặng đó qua rấtnhanh trong Hương cây bếp lửa, để cơn địa chấn đời tư đến. Lưu Quang Vũ dám nhìnvào dân tộc bằng ánh mắt mang bi kịch đời tư Việt Nam ơi, Đất nước đàn bầu, Giấcmộng đêm,... Đó là điểm khác biệt của Lưu Quang Vũ so với những người bạn Quang Vũ đem đến cho người đọc cảm giác những điều hôm qua tưởngtuyệt vời tốt đẹp, đến nay thành không tưởng nữa rồi. Khi con người bị va đập bởi mộtchấn động tình cảm đời tư thì họ nhìn quê hương không còn thanh tâm nguyên vẹnnữa. Xã hội Việt Nam chìm trong biển máu, Lưu Quang Vũ đã nhìn sâu vào mặt tráicủa chiến tranh, dám viết nên những câu thơ“Những áo quần rách rướiNhững hàng cây đắm mình vào bóng tốiChiều mờ sương leo lắt đèn dầuLũ trẻ ngồi quanh mâm gỗLèo tèo mì luộc canh rau”Việt Nam ơi.3. Khuynh hướng thế sự đời tư trong thơ Lưu Quang Vũ giai đoạn 1945 – Thể hiện trong nguồn cảm hứng dân tộc, quê hương đất nướcLưu Quang Vũ đã đi vào cuộc kháng chiến với sức mạnh của niềm tin và tuổi hứng về đất nước, nhân dân trong thơ ông vì mang một cảm xúc, một cá tínhsáng tạo riêng không bị hòa lẫn trong dòng thơ lúc bấy hứng về đất nước trong thơ thường được khơi nguồn từ những con người,sự vật thân thương, gần gũi. Mỗi con sông gắn với mỗi vùng đất, đều có nét riêng. Qualăng kính của Lưu Quang Vũ tên mỗi con sông cũng hiện lên chính cái hồn của nó sông Thương… vừa mềm mại, trìu mến, mộng mơ“Sao tên sông lại là ThươngĐể cho lòng anh nhớ?”5Đạn bom chiến tranh không thể làm phai đi chất thơ mộng, mĩ miều của đôi dòngnặng trĩu phù sa“Đất nước nặng tình phù sa bát ngátTâm hồn ta tắm với bóng mây trongYêu quá sông Thương nước chảy đôi dòng”Cùng con người, sông cũng thao thức cùng chiến tuyến chống quân thù. Sôngvẫn thở và người vẫn hát, hát trong lửa đạn chiến tranh“Sông Thương ơi, đang những ngày đánh MỹNên đôi bờ nòng pháo hướng trời mâyNhững cô lái đò súng khoác trên vaiĐời đẹp vô cùng dòng lệ hóa dòng vui…Nghe sông gọi người đi đánh giặcĐất nước nặng tình phù sa bát ngát”Trong nỗi nhớ của mỗi người có ai không nhớ về những dòng sông êm đềm, thơmộng? Sông Thương vẫn cứ mãi êm đềm, thơ mộng như chính tự thi sĩ, Lưu Quang Vũ không thể không phải lòng trước vẻ đẹp Cánh đồngvàng thu“Lúa xanh đã nặng hạt vàngĐồng xa đã gặt, đường làng trải rơm.…Nỗi thương muôn vạn muôn trùngTìm nhau trong sắc cánh đồng vàng thu”Mùa thu lại gắn với mùa gặt, với sắc vàng của những gánh lúa trĩu hạt của chốnđồng quê. Mùa thu của anh giản dị, hiện đại và không quá chau chuốt nhưng chính sựbình dị ấy đã khiến cho người đọc dễ hiểu, dễ đồng cảm và thân thuộc“Thu đi lạnh giục đông sangNúi nhoà sương trắng chiều hôm mất rồi”Cảm hứng về đất nước trong thơ Lưu Quang Vũ còn là từ truyền thống văn hóa,lịch sử. Đánh giá cảm hứng dân tộc trong thơ Lưu Quang Vũ, Vũ Quần Phương nhậnxét quan tâm đến vẻ đẹp đất nước, “ngợi ca tầm vóc vĩ đại và sự hi sinh cao cả6của người dân”. Một tuổi thơ được thở trong hơi ấm của tình thương gia đình nên tậnsâu bên trong Lưu Quang Vũ luôn dành cho mẹ những tình cảm thiêng liêng. Gửi mẹ1969 được viết khi đang tại ngũ là bài thơ mang xúc cảm vô cùng chân thực sâu lắng.“Trên đời chẳng ai lo cho ta bằng mẹCũng chẳng ai ta làm khổ nhiều như mẹ của ta”Con mới chính là người làm khổ mẹ. Người lo lắng cho con nhiều nhất. Mẹ traocon tình yêu từ những câu ru “à ơi” qua hàng bao đêm thâu, cho đến từng miếngcơm… Với tình cảm không hề sáo rỗng, “con” ước“Ước mẹ trẻ hoài như buổi mới gặp chaƯớc con được sống suốt đời bên mẹ”để mẹ luôn là người phụ nữ đẹp, để được phụng dưỡng, chăm sóc mẹ khi ốmđau, khi trái gió, trở trời... cho tròn đạo làm con như bao người con có hiếu.“Nhưng xứ sở ta quân Mỹ tới rồiCùng bè bạn con lên đường đuổi giặc”Đứng lên đánh giặc là trách nhiệm của mỗi trái tim khi quân thù mang dã tâmgiày xéo quê hương, đất nước thân yêu của mình. Đó là truyền thống đẹp đẽ của dântộc ta được hun đúc qua chiều dài hàng ngàn năm lịch của tác giả trong bài thơ cũng như bao bà mẹ Việt Nam khác chịu thương,chịu khó, yêu chồng, thương con. Mẹ vui vẻ thực hiện thiên chức với ý thức tựnguyện. Tình thương của mẹ bao la là vậy sao có thể nào không thường trực trong nỗinhớ của con. Để rồi trong một đêm ở nơi “rừng xa gió lạnh” hình ảnh mẹ lại hiện lên“Mẹ nghỉ chưa hay đã thức rồiSuốt một đời chưa có lúc nghỉ ngơi”Vì nhiều lẽ, mà có thể nhất là Tổ Quốc đang còn giặc giã. Mẹ không nghỉ ngơi làđể làm thêm nhiều việc cho gia đình, cho đất nước để chiến tranh mau kết thúc, đểsớm có ngày được gặp lại cuộc đời gian lao, vất vả đầy rẫy những biến cố bất ngờ phía trước, nhàthơ nguyện sẽ vượt qua tất cả bằng nghị lực của mình, bằng tình yêu thương, sự hysinh lớn lao mà mẹ dành tặng cho“Dẫu cuộc đời là con đường dài thếCon sẽ đi qua mọi đèo dốc chông gaiBằng đ nếu tiếng Việtđược giữ gìn, cất lên đòi quyền sống. Tiếng kêu ai oán nhất của xã hội Việt Nam vẫn làtiếng kêu của dân tộc Việt. Nhờ tiếng Việt đó mà cho dù dân tộc Việt Nam bị đào thảiđi chẳng nữa thì tiếng Việt vẫn thuộc về phạm trù vĩnh cửu, tiếng Việt luôn sống trongtâm hồn người Việt. Lưu Quang Vũ bắt được mạch đó đưa vào trong sáng tác sáng tác của Lưu Quang Vũ còn là sự xuất hiện của “niềm tin” tôn giáo rấtđặc biệt“Tôi không tinLỗ đinh trong tay tượng ChúaChúa của tôi ngồi ở ven đườngNgủ gục trên nắp hầm trú ẩnChúa của tôi bom thiêu cháy xémChúa của tôi hát xẩm trên tàu điệnChúa của tôi bới gạch vụn tìm conChúa của tôi đêm nay lang thang”Một đất nước, một dân tộc Việt Nam trước năm 1975, không thể ngưỡng vọnghình ảnh tôn giáo. Ở đây, Lưu Quang Vũ không hề báng bổ thần thánh mà ý của ông làước muốn Chúa ở trên cao hãy hòa nhập vào đời sống thống khổ của nhân tình thế tháiViệt Nam, hiểu cho nỗi đau của người con mất cha, người vợ mất chồng, người mẹmất con. Phạm Tiến Duật từng nói“Tôi với bạn tôi đi trong yên lặngCái yên lặng bình thường đêm sau chiến tranhCó mất mát nào lớn bằng cái chếtKhăn tang, vòng tròn như một số không”Ý muốn nói quân đội ông đi ngang từ bên bờ này sang bờ bên kia, ông vào bạnông vào đi luồng vào các thi thể, xác người thối rửa rồi nhưng không còn con đườngnào để sang bên kia cả, phải đi vào giữa xác người chết chồng chất lên nhau, nên9không thể có niềm tin tuyệt đối vào tôn giáo. Bởi vậy, Lưu Quang Vũ hi vọng thốngthiết Chúa hãy xuống soi xét dân tình, đó là ý của bài với bất cứ một dân tộc nào, chiến tranh là hiểm hoạ, là tổn thất nặng nề màmọi cố gắng bù đắp của con người chỉ có thể xoa dịu chứ không thể làm lành vếtthương khủng khiếp đó. Là một tâm hồn nhạy cảm với đau buồn, mất mát, ngay từgiữa cuộc chiến nhà thơ hiểu ngay rằng chính nhân dân là người phải gánh chịu tất Thể hiện qua lăng kính đời Cái tôi trữ tình đổ vỡ trong tự vấn đời tưLưu Quang Vũ là nhà thơ có phong cách với tư tưởng đầy triển địa chấn đầu tiên khi Lưu Quang Vũ bước chân từ nhà trường vào conđường quân đội bị trung đội trưởng gọi lên, bắt đốt gia tài thơ của mình và đi ra khỏiquân đội. Bị coi là đào ngũ – chính là một trong những vết chàm đầu tiên của khi kết hôn với nữ nghệ sĩ Tố Uyên với sự đổ vỡ trong hôn nhân Lưu QuangVũ đã rơi vào bi kịch tình yêu và không hề kêu oán một lời mà ông tự nhận về phầnmình khi tưởng trái tim và gia cảnh “ngọc vàng” nhưng ngược lại đó là “ván nát sànhoang”“Anh thương em suốt đời trên sóng nướcCướp được tàu anh tưởng có ngọc vàngNgờ đâu chỉ là ván nát sàn hoangCòn trơ lại một hồn thơ tai ác quá”Vì không chịu nổi cái nghèo “cơm, áo, gạo, tiền” nên con chim vành khuyên củamàn ảnh Việt đã để lại đứa con của mình và dứt áo ra đi. Lưu Quang Vũ từng nói vớicon rằng“Con ơi! Con hãy tha thứ cho chaCha không thể sống cùng mẹ nữaĐời cha nắng gắtMà mẹ con cần suối mát của đồng vuông”Cái tôi trữ tình trong thơ Lưu Quang Vũ vẫn rất vị tha, nồng hậu. Phải chăng, khikhông còn chỗ dựa dẫm, con người trở nên tuyệt vọng, khổ đau của cửa ải ái tình, khiđó người ta tự trấn an cuộc đời để vượt lên khổ đau. Những chấn động đời tư đã ảnhhưởng trong thơ của ông sau này“Mất hạnh phúc rồi ư nhưng anh cần chi hạnh phúc10Hai tiếng xa vời hiểu rõ từ lâuỪ thì ngẩn ngơ anh đành nhận thếGiọt lệ trong không tuổi hổ gì đâu”Anh đã mất chi, anh đã được gìDẫu đổ vỡ hôn nhân là thế, nhưng sau đó bao giờ Lưu Quang Vũ cũng hướng đếnthềm cao của niềm tin“Đời sống là bờGiấc mơ là biểnBờ không cònNếu chẳng có khơi xa”Giấc mơ của anh hềChính điều này tạo nên phong cách của ông in đậm vào cá tính sáng tạo và sinhthời những người bạn của Lưu Quang Vũ đã từng nhận xét rằng “Thất vọng trong tìnhyêu, đổ vỡ trong hôn nhân là vậy”. Nếu người phụ nữ nào đó đến sau, bước vào cuộcđời lắm tổn thương, lắm cay đắng của ông, thì Lưu Quang Vũ vẫn yêu, yêu hết mìnhvới ngọn lửa tình yêu say đắm“Trước tình em đáng lẽ phải lặng yênNhưng hạnh phúc làm anh không níu đượcNhư biển cả vỗ bên mình tổ quốc”.Và như bù đắp cho tất cả những đau thương, mất mát nơi trái tim hàng nghìn vếtthương, vết sẹo chằng chịt ấy, người phụ nữ thứ hai đã đến bên ông, thắp lại cho ôngnhững niềm vui, niềm hạnh phúc, sự hòa hợp, đồng điệu từ suy nghĩ đến tình yêu. Đóchính là nữ thi sĩ Xuân Quỳnh. Nếu Lưu Quang Vũ ngổn ngang với sự đổ vỡ trong hônnhân thì mái ấm của nữ sĩ Xuân Quỳnh cũng không khá hơn là mấy. Chính vì lẽ đó,mà họ đã phải lòng nhau, yêu thương cho hoàn cảnh của nhau và khi hai tâm hồn hòachung nhịp đập, họ đã cùng nhau vượt qua, cùng nhau xây nên một mái nhà hạnhphúc. Nhưng thật không may, trong chuyến đi ở bãi biển Đồ Sơn cả hai bị tai nạn, họra đi trong niềm tiếc thương khôn xiết của mọi Cái tôi trữ tình cô đơn đến tuyệt vọngLưu Quang Vũ từ nhỏ đã mang trái tim của người nghệ sĩ, có tình yêu nghệ thuậtnồng cháy. Ông đến với thơ như chim về với tổ, như nước về với nguồn. Thơ ông là11tiếng lòng nhớ nhung, là nỗi nhớ yêu thương hay phải chăng thơ ông là nỗi buồn màxa hơn nữa là nỗi cô đơn, đâu chỉ vậy nỗi cô đơn ấy đã đi đến cô con người ta có những dư chấn trong cuộc đời thì thơ là tiếng lòng trảinghiệm của họ“Tâm hồn anh dằn vặt cuộc đời anhThắp một ngọn đèn hồng như ánh lửaĐêm sâu quá đêm nào biết ngủChỉ con người đến ngủ giữa đêm thôi”Bầy ong trong đêm sâuTừng trải qua bao mất mát con người ta sẽ tự cảm thấy bản thân như ngày càngbị xã hội ruồng bỏ, họ trở nên bi lụy. Đầu tiên đó là sự dằn vặt bản thân, về đêm là lúccon người ta sống thật với bản thân mình nhất, họ suy nghĩ về bản thân. Ban ngày kìmnén bao nhiêu thì ban đêm khi ở một mình bản thể con người bộc lộ nỗi niềm thầm kínbấy nhiêu. Bởi trong tâm thức ấy đã quá tải và đang rên rỉ một cách nhọc nhằn. Conngười tự hòa mình vào màn đêm u uẩn “chỉ con người đến ngủ giữa đêm thôi”. Dĩvãng kéo ta về, tương lai gọi ta đến, nỗi buồn, sự cô đơn cứ dai dẳng xảy đến. Trongcon người Lưu Quang Vũ lúc này, nỗi buồn đã bước lên một cung bậc khác đó là nỗiđau đớn, mệt mỏi“Hai ta không đi một ngã đường dàiKhông chung khổ đau không cùng nhịp thởNhững gì em cần anh chẳng cóEm không màng những ngọn gió anh traoNhư dao cắt lòng anh như đổ nátPhố ngoài kia ngột ngạt những con tàu.”Từ biệtCon người ấy cảm thấy mệt mỏi khi những gì mình có không đáp ứng được nhucầu của người mình yêu. Cuộc sống là bông hoa đen mà chú ong nào đó hút mãi chẳngcho mật ngọt. Lời thơ toàn đắng cay và dường như chủ thể bị mất phương hướnggiống như tâm trạng Đứng ở quê hương mà nhớ quê hương sự ham muốn về đời sống nội tâm trong con người Lưu Quang Vũ nhưngkhông được thỏa mãn nên những vần thơ của ông lúc nào cũng quặn thắt sự cô đơn,Có những lúc12“Tôi khát khao yêu ngườiMà không sao yêu được”Rồi khi không đạt được, người nghệ sĩ cảm thấy bản thân bị lạc loài giữa hàngvạn con người“Tôi chỉ là cây trong nỗi buồn bão gióLòng tôi trắng mà mùa thu gió độcBao giấc mộng gió đuổi vào dĩ vãng”Đôi lúc ông tự thân hòa nhập vào thiên nhiên, nhưng lại bế tắc quá rồi cảm thấymình lạc lõng. “Lòng tôi trắng mà mùa thu gió độc” là hình ảnh toát lên sự chân chính,cái tôi vững chãi giữa cuộc đời rối ren. Trong thời cuộc này, mọi mơ ước, khát khaokhông thể hiện thực hóa được mà chỉ biến nó thành giấc mộng và buồn hơn là đưa vàodĩ vãng. Và con người sống trong xã hội ấy không thể không lạc loài, chơi vơi giữacuộc đời của chính cô đơn như là điểm xuyết, như là dấu ấn riêng trong trang thơ của LưuQuang Vũ, dư chấn đời tư làm cho anh cô đơn đến giằng xé“Nhớ vai em chập chờnhoa gạo đỏ/ Nhớ vầng trăng xẻ nữa lúc xa xôi”.Nỗi nhớ ngày càng ăn sâu vào tâm hồn của nhà thơ bởi sự cô đơn đến tuyệt hoài niệm lại những ký ức xa xưa, một nữa tình yêu của ông thật sự quan trọngđến nhường nào. Những người cô đơn, đa cảm thường chuốc lấy nỗi buồn của đời tư,của nhân tình thế thái, của những nỗi đau và hoài niệm. Nỗi buồn ấy đâu chỉ là ngâydại, đâu chỉ là quay quắt, mà đó là nỗi cô độc khi con người ta tìm kiếm mãi mà khôngcó lối ra“Đêm nay tôi chẳng biết lối vềPhía nào cũng hàng rào trước mặtThế giới có bao nhiêu tường váchNgăn cản con người đến với nhau.”Mấy đoạn thơMảnh đất tình yêu được gieo vào hạt giống buồn thương man mác, cái tôi dỗihờn dường như rơi vào cõi đơn độc. Ông khắc khoải giữa tình yêu và số phận, đó làtiếng thơ lặng lẽ thương đời“Anh là con ong bay giữa đời lận đậnTrời đêm dài chẳng có một ngôi sao.”13Bầy ong trong đêm sâuNỗi buồn ấy đôi lúc lo âu về hạnh phúc mong manh, Những ngày chưa có em“Mưa trên đường xa mưa trên cửa sổ tâm hồnÔi tuổi thanh xuân trôi qua bằng những đêm trăn trở”Con người đôi lúc cô đơn, những lúc ấy trước mắt họ tương lai như mù tối, chuỗingày trôi qua của tuổi thanh xuân được thêu dệt bằng những đêm trăn trở. Dường nhưđôi mắt ấy đã in hằn những nỗi buồn, sự lo âu thấp thỏm khi phải sống mà không cómột ai để yêu thương, đâu chỉ vậy tình yêu đầu tiên rời bỏ ông đã làm cho nỗi buồn ấycàng thấm dần vào con người đa cảm này. Hay đó là nỗi buồn về thế thái nhân tình“Quán cà phê chạng vạng khói bayMùi khói cũ cay xè con mắtNgồi quanh bàn giờ bao người lạ khácChỉ anh điên vẫn đứng sững ngoài đườngThân tiều tụy ôm mặt cười lặng lẽ.”Quán cà phê ngoại ôTâm trạng buồn, cô đơn được Lưu Quang Vũ khắc họa qua hình ảnh “khói bay”,“cay xè con mắt” diễn tả một cách sâu sắc sự bơ vơ lạc loài giữa bao người xa lạ. “Mùikhói cũ” hay phải chăng đó là nỗi buồn làm mắt ông cay xè, mọi thứ như chao đảotrước mắt ông, như rơi vào cõi cô độc trống vắng. Như những người không còn biết gìnữa, ông “ôm mặt cười lặng lẽ” hình ảnh ấy khiến người đọc vừa xót thương vừa đauđớn. Nỗi buồn Có những lúc là sự chất vấn của cuộc đời“Anh chẳng mang cho đời những tiệc vui ảo ảnhNỗi buồn chân thành đời chẳng nhận hay sao”.Cô đơn tuyệt vọng – ông luôn mất niềm tin vào cuộc đời, câu hỏi tu từ được ôngxoáy sâu “nỗi buồn chân thành đời chẳng nhận hay sao”, ông hỏi cuộc đời hay hỏichính mình. Có lẽ sự chân thành khiến con người ta buồn chăng? Ở Lưu Quang Vũ tathấy đầy rẫy những nỗi buồn – buồn chân thành, buồn tuyệt vọng, buồn giằng dừng lại ở đó, dường như trong sự cô đơn lạc lối, Lưu Quang Vũ than thở“Tôi lớn lên giữa thời bạo ngượcBiết trong đợi gì biết tin tưởng vào đâu.”Cầu nguyện14Đúng như tên bài thơ “Cầu nguyện”, hai câu thơ như là lời nguyện của chính LưuQuang Vũ, giá như thời mà ông sống đem lại cho ông niềm tin, sự hoài vọng thì tốtbiết bao. Khi những đứa con tinh thần của ông không được chấp nhận và cuộc tình đầutiên đã bỏ ông đi, như một vết sẹo lớn trong cuộc đời ông. Đúng như có người đã nóirằng “Nếu thế hệ nào trưởng thành cũng thấy ít nhiều bơ vơ, thì thế hệ 20 là thế hệ bơvơ hơn hết, lạc loài hơn hết.”Ông thấy cô đơn trong chính con người mình cũng như ông thấy cô đơn, lạc lõnggiữa những con người trong xã hội“Trên bình nguyên đá và cát bỏngNỗi cô quạnh con người dưới nắng.”Di chúc tình yêuMọi cung bậc cảm xúc được Lưu Quang Vũ gói trọn trong những bài thơ nồngđượm đến say đắm, ngọt dịu đến chạnh lòng, mỗi bài thơ để lại cho ta cảm xúc khácnhau nhưng vẫn gặp nhau bởi nỗi buồn lan tỏa trong không gian thơ đầy tình yêu Quang Vũ mang trong mình nhiều nỗi đau, nhiều niềm day dứt trong thân ông là một người đa sầu, đa cảm, lại thêm những địa chấn đời tư trong quákhứ, càng phần nào khiến ông nhạy cảm với tất cả mọi thứ xung quanh hơn, dễ tổnthương hơn. Chính vì thế, từ những cảm xúc đời thường, cái tôi chấn thương trong ôngdễ phần dằn vặt, nhạy cảm. Ngay cả ngồi bên cạnh người thân cũng cảm thấy nỗi côđơn dâng trào“Tôi là đứa con cô đơn ngay khi ngồi cạnh mẹThằng bé lẻ loi giữa lớp học ồn àoBàn chân hồ nghi giữa đường phố xôn xao”Mấy đoạn thơ Thể hiện sự bận tâm đến những thân phận nhỏ béLưu Quang Vũ tin rằng, “khi một tiếng gọi cất lên thì bao giờ cũng có tiếngthưa, không tiếng gọi nào lại rơi vào im lặng đáng sợ cả” [dẫn theo 4]. Chính vì quanniệm sống ấy đã khiến cho nhà thơ cứ mãi trăn trở với thực tại, buộc phải nói lên tiếng15lòng của mình để cùng biết đau, biết san sẻ cùng nhau – nhất là những tháng ngàycùng cực, sống trong lửa như một số các nhà văn, nhà thơ cùng thời, Lưu Quang Vũ đã từng hivọng, từng nghĩ đến một ngày mai tươi sáng, hòa bình. Nhưng ngày mai ấy thật xa xôi,với tay muốn chạm đến cũng chẳng được. Ông dường như thừa sức hiểu thấu đượcđiều này nhưng ông vẫn cứ đắm chìm, bộc lộ chất tự sự trong con người ông“Những tuổi thơ không có tuổi thơNhững đôi mắt tráo trơ mà tội nghiệpChúng ăn cắp, đánh nhau, chửi tụcLang thang hè đường, tàu điện quán biaNhững bông hoa chưa nở đã tàn điNhững cành cây chưa xanh đã cỗi”...“Sao mọi người có thể dửng dưngNhìn em đi trên đường tốiMọi người đều có tộiTrước tuổi thơ đã chết của em”.Những tuổi thơCái nhìn của Lưu Quang Vũ là cái nhìn đa chiều, thực tế. Ông mượn nhiều hìnhảnh gần gũi với đời sống sinh hoạt hằng ngày để bày tỏ tâm tư của mình trước cuộcsống. Và hơn bao giờ hết, vần thơ của ông gieo ra thường ẩn chứa sự nấc nghẹn bêntrong, tự vấn cao“Em gái mười lăm đã không còn thiếu nữDưới mái tóc quăn trơ bụi vai gầyEm đi đâu đêm nayĐể lòng tôi se lạiEm lăn lóc trong bùn lộiMà tôi chẳng biết làm gìLặng đứng nhìn em điCổ tôi chừng nghẹn đắng”...“Đôi môi em không trong vắt nụ cười16Em chẳng biết yêu đương mà mơ ướcKhông được đọc những trang sách đẹpKhông biết tin vào những bài ca”.Những tuổi thơSở dĩ Lưu Quang Vũ “ăn không ngon, ngủ không yên” là bởi ông cảm giác nhưmình bất lực trước thời đại. Chặng đường ông trải qua và chiêm nghiệm là hành trìnhđã cho, lấy của ông rất nhiều, đó là một trong những lí do giải thích vì sao thơ của ôngcó những “cái khác” nhưng vẫn đảm bảo được sự rung cảm từ thơ mang lại. Nhữngđiều trông thấy này đã làm kết đọng trong lòng Lưu Quang Vũ một nỗi buồn ám ảnh,không dễ dàng nguôi ngoai. Liên tưởng của anh, càng đắp thêm vào những cái “bithương” hơn nữa, có lúc Lưu Quang Vũ đã rơi vào tâm thế bế tắc“Có những lúc tâm hồn tôi rách nátNhư một chiếc lá khô, như một chồng gạch vụnMột tấm gương chẳng biết soi gìMột đáy giếng cạn không một hốc mắt đen sìTrời chật chội như chiếc lồng trống rỗngThành phố đầy bụi bặmNhững mặt người lì nhẵn chen nhau”Có những lúc.Lưu Quang Vũ luôn luôn băn khoăn một câu hỏi giữa con người với con người,con người là gì đối với nhau, có nên tin vào đôi mắt của mình không hay chỉ tin theoniềm tin có sẵn, cái niềm tin đã được định trước, vạch sẵn. Có khá nhiều nhà thơ sốngtrong những năm kháng chiến ấy đã chọn cách thứ hai, tiện và lợi đi đôi nhưng cũngkhông ít những nhà thơ đã chọn cách thứ nhấ Đau trong tâm hồn hơn, và có khi cònkhổ cả thân xác. Ở một góc độ nào đấy, có thể cảm nhận được sự bi lụy trong thơ ông,nhưng nếu đặt đúng vị trí ban đầu thì thơ ông đã dám thoát ly và nói lên được nỗi lòngcủa một con người đang “chơi vơi” giữa thời đại. Và trên tất cả, để công bằng mà nóithơ của ông truyền cảm hứng và lay động tâm hồn độc giả một cách chiều sâu – cảmxúc đến từ từ, không vội vã nhưng da diết, cào xé tâm can“Em biết chăng ngọn cỏ thơm kiaCon ghé ăn vào bỗng nhiên nhớ mẹQuẫy sóng trên sông là con cá mè17Hay đậu theo bầy là con chim dẽCon tép nhỏ thường kho với khếCon bồ nông trên cát ướt lao xao...Chuyện xóm chuyện nhà em chưa biết đâuTrên bến sông này có một chiều năm ấyMẹ đã tiễn cha đi bộ đội...”Chuyện nhỏ bên sông.Ý thức về quan niệm nghệ thuật của Lưu Quang Vũ rất rõ ràng, ở ông – “sự vậnđộng con người quần chúng đến con người đặt mình trong mối quan hệ cộng đồng,đại diện cho những số phận của thế hệ, của dân tộc” [1]. Ông hiểu được cuộc sống chỉđẹp khi những giá trị mà thơ ông mang lại xuất thân từ sự thật, việc thật và chỉ khi nàođạt đến nghệ thuật khi được độc giả rung cảm, đồng sáng tạo để khám phá nên nhữngmạch cảm giác riêng, xây dựng xứ sở riêng cho Lưu Quang Vũ tham dự sâu rộng đến đời sống ở mọi tầng lớp của xã hội,hợp thời với xu thế chung của văn học Việt Nam hiện đại – “văn học đã không thể vàkhông muốn đứng ra, riêng trị, trước bối cảnh chuyển đổi nhanh chóng của cả đờisống vật chất và tinh thần xã hội. Mỗi một ứng xử với văn chương, đồng thời là mộtứng xử với chính mình, và trong cùng một lúc ấy, cũng là một cách ứng xử với cuộcđời” [2, Lưu Quang Vũ là một trong số Thể hiện trên địa hạt tình yêuCó thể nói thơ tình của Lưu Quang Vũ dậy sóng từ khoảng năm 1970. Đó lànhững trang thơ đời thường mang đậm khát khao bình dị về tình yêu, những trăn trởsuy tư của cảm xúc cá nhân,… tất cả mọi thứ như đã ăn sâu vào máu thịt, nhịp thở vàtâm hồn của con người yêu là thứ tình cảm mà con người luôn muốn chinh phục và khám phá. Bởilẽ, nó mang lại cho ta nhiều cung bậc cảm xúc“Ngực anh thở gắn liền với đấtCó nhiều đêm anh khát những chùm sao”.ĐấtThời 1945 – 1975, tình yêu đôi lứa phải đặt sau tình yêu Tổ quốc, con người yêunước phải tôn tình yêu tổ quốc thành mối thờ thiêng liêng. Nhưng cơn địa chấn đời tư18đã làm cho những vần thơ của Lưu Quang Vũ trở nên “lạc điệu”, “nhầm đường rẽ lối”.Tuy nhiên, có mấy ai can đảm viết lên tiếng lòng như Lưu Quang Vũ trong giai đoạnnày. Lưu Quang Vũ đã đưa vào thơ sự giằng xé, đau khổ trong tình yêu, mà sau này ViThùy Linh gọi đó là “đơn độc trong sáng tạo”.Bất hạnh tình yêu đón đợi nhà thơ quá sớm, ngay từ lúc bắt đầu xây dựng giađình riêng. Trong Nửa đêm đến thành phố lạ gặp mưa, nhà thơ tự chất vấn tình yêu“Có lẽ nào em lìa anh lần nữa”Hay trong Mấy đoạn thơ“Tôi còn gì mà đau khổ nữa”Mất niềm tin vào tình yêu, Lưu Quang Vũ thể hiện sự đau khổ đến tột cùng,giằng xé. Nhà thơ trải mình đến tự trào“Anh như thằng bờmChẳng thiết trâu bò, chẳng thiết limChỉ nhận nắm xôi người ngặt nghẽo”Ngã thư tháng ChạpLưu Quang Vũ nhại lại thằng Bờm để nói về sự bất cần của mình. Con người tarơi vào bất cần khi không còn bám víu.“Mất hạnh phúc rồi ư nhưng anh cần chi hạnh phúcHai tiếng mơ hồ hiểu rõ nghĩa từ lâuỪ thì ngẩn ngơ anh đành nhận thếGiọt lệ trong không tủi hổ gì đâu”Anh đã mất chi, anh đã được gìTuy buông lời bất cần, nhưng Lưu Quang Vũ thật sự rất thèm khát hạnh đổ vỡ, ông luôn tìm đến thềm cao của niềm tin, chính chân lý sống này đã làmđộng lực sống cho Lưu Quang Vũ. Trong thơ Lưu Quang Vũ ta nhận thấy một hồn thơluôn khắc khoải về tình yêu. Bởi lẽ những sự đổ vỡ trong cuộc sống đã khiến ông suytư, băn khoăn hơn về cuộc sống thực tại, mà đặc biệt là trong tình yêu của ông. Cái tôiluôn kiếm tìm tình yêu của mình trong niềm say mê hoang lạcEm ở đâu em ở phương trời nàoMôi em thở những điều gì khe khẽ?Em, em gần hay em xa thế nhỉĐến bất ngờ lóa nắng giữa lòng đau19Bầy ong trong đêm sâuLưu Quang Vũ luôn khao khát yêu hết mình, yêu cháy bỏng, muốn bù đắp chonhững người mình yêu“Trời xanh và cánh rộngAnh hôn từng ngón tayAnh hôn làn tóc xoãTrên trán buồn âm uAnh hôn lên đôi mắtMôi chạm vào bao la”Thơ tình viết về một người đàn bà không tên II“Môi chạm vào bao la” nghĩa là nụ hôn rơi vào khoảng không, tất cả chỉ là ảoảnh bởi vì một lần mất đi hạnh phúc, người ta sẽ luôn phấp phỏm, lo âu. Nhưng mỗingười phụ nữ đi qua đời ông, ông đều dành cho họ một tình yêu chân thành. Đối với“người đàn bà không tên” ấy, Lưu Quang Vũ chia sẻ“Là mây trắng của một đời cay cựcVượt lên trên những mái nhà chật hẹpEm em là mấy trắng của đời tôi”Thơ tình viết về một người đàn bà không tên IIINhững vần thơ của ông không trách móc, không oán hận, nhà thơ nhớ về nhữngngày tháng tình yêu vẫn đương còn nồng ấm, nhớ lại những kỉ niệm trong tình yêu lứađôi. Và rồi theo dòng cảm xúc từ những nỗi nhớ hạnh phúc nhất cuộc đời của nhà thơcho đến nhớ đến cảnh “vầng trăng xẻ nửa lúc xa xôi”. Nỗi đau vẫn đang còn đó, giằngxé bản thân của nhà thơ qua từng tháng ngày và giằ vẫn tiếp tục hành trình tìm đến thềm cao của niềm LUẬNXuôi dòng văn học Việt Nam hiện đại, văn học thời 1945 – 1975 không quênnhiệm vụ hòa chung vào không khí chiến đấu chống giặc ngoại xâm, nơi tinh thần dântộc được đẩy lên cao. Nếu Phạm Tiến Duật say sưa trong tiếng hát của những chiến sĩđầy sự lạc quan, yêu đời, tình yêu trong họ như một cơn gió nhẹ dịu lướt qua, Lâm ThịMỹ Dạ với những khúc ca đầy tin yêu về những cô gái tuổi đôi mươi mang trong mìnhnhiều khát khao và hi vọng… thì Lưu Quang Vũ lại mang hơi thở mới lạ, độc đáo,không trộn lẫn với bất kì ai trong nền văn chương lúc bấy giờ. Khuynh hướng thế sựđời tư trong sáng tác của Lưu Quang Vũ, không chỉ đơn thuần là khai thác cái tôi cánhân trong mạch cảm xúc thời đại, mà còn là những trang viết giàu tính chiêm nghiệm,triết lí, hiện sinh. Chất văn xuôi trong thơ ông, cũng như giọng điệu đa thanh đa cảmtrong từng tác phẩm, ta mới thấy hết được tài năng của ông. Các sáng tác của ôngtrong giai đoạn 1945-1975 tuy không được đón nhận nồng nhiệt ở thời điểm đó, songcho đến hôm nay lại vô cùng giàu giá trị, tạo tiền đề cho một làn gió mới trong xuhướng hiện đại hóa văn học và đóng góp không nhỏ cho dòng chảy văn học Việt nghệ sĩ chân chính, tài năng là người dám sáng tạo ra tác phẩm nghệ thuật bằngchính tư duy, xúc cảm của bản thân mình và thổi vào đó sự tinh tế, chân thành. Chínhvì lẽ đó, Lưu Quang Vũ đã vô cùng thành công với những sáng tác mang hơi thở thếsự - đời tư, mà cho đến nay không ai có thể vượt qua ông. Với sự khác biệt ấy, cảmhứng thế sự đời tư ẩn chứa trong suy nghĩ của một người đàn ông đa sầu, đa cảm cùngnhững dư chấn đời tư in đậm vào tâm thức của chính mình, Lưu Quang Vũ đã hoàn tấtquá trình sáng tạo cái tôi từ mạch thanh trong dịu nhẹ ở các sáng tác đầu tay đến sựnhận thức sâu sắc, nhuần chín khi hồn thơ đong đầy gió bão“Tâm hồn anh dằn vặt cuộc đời anhThắp một ngọn đèn hồng như ánh lửaĐêm sâu quá đêm nào biết ngủChỉ con người đến ngủ giữa đêm thôi.”23TÀI LIỆU THAM KHẢOTài liệu sách1. Bùi Bích Hạnh, 2014, Thơ trẻ Việt Nam 1965 -1975 khuôn mặt cái tôi trữ tình,NXB Văn Đỗ Lai Thúy Chủ biên, 2016, Những cạnh khía của lịch sử Văn học, NXBHội nhà Lưu Quang Vũ, 2016, Gió và tình yêu thổi trên đất nước tôi, NXB Hội liệu Internet4. ngày truy cập 13/03/ Nguyễn Đăng Mạnh, 2013, Đặc điểm cơ bản của nền văn học mới Việt Namgiai đoạn 1945-1975, nguồn ngày truy cập 11/03/ Nguyễn Văn Nở, 2012, Cảm hứng thế sự - điểm gặp gỡ và khác biệt giữa tiểuthuyết Hồ Biểu Chánh với tiểu thuyết của một số tác giả miền Bắc cùng thời,nguồn />option=com_content&view=article&id=39cm-hng-th-s-im-gp-g-va-khac-bitgia-tiu-thuyt-h-biu-chanh-vi-tiu-thuyt-ca-mt-s-tac-gi-min-bc-cungthi&catid=26vn-hc-hin-i, ngày truy cập 11/03/ Vũ,nguồn />%C6%B0u-Quang-V%C5%A9/author-WpRofb64NUUZVCwLGK-ucg,ngàytruy cập 12/03/ Lý Hoài Thu, 2017, Thơ Lưu Quang Vũ – gió và tình yêu thổi trên đất nướctôi, nguồn />12/03/ LỤC25 2 Bài thơ TỰ SỰ - Tác giả - N3 - Nguyễn Ngọc René​Tiếng ca đó vào thời còn bé Giọng ngọt ngào ru trẻ ngủ yên Giấc nồng bóng mẹ như tiên Bờ vai ốm yếu nghiêng nghiêng xế chiều . Làng thôn dã đìu hiu tre trúc Đời đơn sơ hạnh phúc đủ ăn Vui cười lòng trẻ tung tăng Học hành chăm chỉ cũng hăng chơi nhiều . Rất nổi tiếng từng chiêu quậy phá Một trai thôi nên Má rất cưng Tề Thiên Đại Thánh vang lừng Không ai còn nhớ đã từng tên chi * Đúng sáu bảy cũng vì sự học 1967 Bỏ làng thôn thân tộc lên thành Sài Gòn trung học mây thanh Nỗi niềm nhớ mẹ tre xanh quê nhà . Trường Quận Bảy mặn mà tình bạn Mê văn nên lãng mạn làm thơ Điệu vần sao quá chơ vơ Biết yêu hơi sớm vương tơ mộng nhiều . Nay tự sự bao nhiêu thôi đấy Biết nói gì cày cấy cả ngày Vần thơ từng bữa lai rai Ngồi xe gom chữ đường dài vào mơ... -N3- Nguyễn Ngọc René - Paris 23/11/2015 3 Bài thơ Đôi Lời Tự Sự - Tác giả -N3- Nguyễn Ngọc René​Thơ miễn phí chúng ta cứ viết Chữ quê nhà tiếng Việt cứ tuôn Khen chê huyền ảo do nguồn Tốt thì khai triển , xấu luôn đề phòng ... . Có những kẻ chỉ mong châm chích Rõ lòng người ngỗ nghịch ta đây Sao không tin nhắn vơi đầy Tỏ bày hơn thiệt cùng xây vần tình... . Dòng song thất lung linh ta thảo Hồn thơ này để dạo nguồn cơn Mặc người phê phán .. không sờn Thơ về cứ viết non sơn phỉ lòng . Những kẻ xấu chớ mong ba xạo Nếu giỏi thì giúp tạo hay hơn Hay là ganh tị dỗi hờn Chích châm vốn nghiệp mà trơn rỗng đầu... . Những thứ đó nông sâu chẳng học Ít khiêm nhường gậy thọc bánh xe Không là danh phận ông nghè Nghề châm chích ấy sao nghe buồn cười... . Dòng song thất vui tươi , sầu muộn... Ý thơ nên nào muốn được đâu Phận hèn trăm việc dãi dầu Đôi hàng tự sự thành câu nhặt về.... -N3- Nguyễn Ngọc René - Paris - 18/09/2016 Việt Nam ơiNhững áo quần rách rướiNhững hàng cây đắm mình vào bóng tốiChiều mờ sương leo lắt đèn dầuLũ trẻ ngồi quanh mâm gỗLèo tèo mì luộc canh rauMấy mươi năm vẫn mái tranh nàyDòng sông đen nước cạnTiếng loa đầu dốc lạnhTin chiến trận miền xaNhững người đi chưa vềNhững quả bom hầm hào sụt lởNhững tên tướng những lời hăm dọaNgười ta định làm gì Người nữaViệt Nam ơi?Mấy mươi năm đã mấy lớp ngườiChia lìa gục ngãĐã tận cùng nỗi khổNgười ta còn muốn gì Người nữaViệt Nam ơi?Người đau thương, tôi gắng gượng mỉm cườiGắng tin tưởng nhưng lòng tôi có hạnChiều nay lạnh, tôi nghẹn ngào muốn khócXin Người tha thứ, Việt Nam ơiTổ quốc là nơi tỏa bóng yên vuiNơi nghĩ đến lòng ta yên tĩnh nhấtNhưng nghĩ đến Người lòng tôi rách nátXin Người đừng trách giận, Việt Nam ơiTôi làm sao sống được nếu xa NgườiNhư giọt nước bậu vào bụi cỏNhư châu chấu ôm ghì bông lúaNgười đẩy ra tôi lại bám lấy NgườiKhông vì thế mà Người khinh tôi chứViệt Nam vì tôi đau khổ rã rờiMà Người ghét bỏ?Xin Người đừng nhìn tôi như kẻ lạXin Người đừng ghẻ lạnh, Việt Nam ơiNgười có triệu chúng tôi, tôi chỉ có một NgườiTất cả sẽ ra saoMảnh đất nghèo máu ứa?Người sẽ đi đến đâuHả Việt Nam khốn khổ?Đến bao giờ bông lúaLà tình yêu của Người?Đến bao giờ ngày vuiNhư chim về bên cửa?Đến bao giờ Người mới được nghỉ ngơiTrong nắng ấm và tiếng cười trẻ nhỏ?Đến bao giờ đến bao giờ nữaViệt Nam ơi?Lưu Quang Vũ - Tập thơ Bầy Ong Trong Đêm SâuVề lại với 'Việt Nam ơi'...... Là về với một bài thơ của Lưu Quang Vũ. Bài thơ được Vũ viết từ những năm đầu thập kỷ 70, nhưng chỉ sau khi Vũ mất khá lâu, khi trên thế giới này, cuộc đấu tranh ai thắng ai’ chỉ còn có một bên muốn làm chiến sĩ, bài thơ mới được in ra nhờ tấm lòng của những người chí tình với thơ và với khi trở thành một kịch tác gia với những kịch phẩm dữ dội nhất của sân khấu Việt Nam vào thập kỷ 80, Vũ đã là một nhà thơ. Và tôi tin rằng trong tâm tưởng bạn đọc, Vũ trước tiên và vĩnh viễn là một nhà thơ. Một nhà thơ, không phải hoàn toàn như Hoài Thanh nhận xét trong sự quy chiếu của lý luận chính thống “...rất gắn với chế độ chúng ta... Cái buồn ở anh là cái buồn trung hậu.” 'Một cây bút trẻ nhiều triển vọng' - Tạp chí Văn học số 12 năm 1966. Ở độ tuổi hai mươi, vào lứa tuổi của những người đồng lứa thích hát Bài ca Trường sơn’ Gia Dũng và tin rằng “Đường ra trận mùa này đẹp lắm” Phạm Tiến Duật, Vũ đã chiết từ trái tim mình ra những câu thơ đạt tới sự vi tế, nhưSe sẽ chứ không cánh buồm bay mấtQua dịu dàng ẩm ướt của làn đọc dễ nhận thấy từ đó một khả năng cảm biến cực kỳ bén nhạy trước nỗi đau, chứ không chỉ nỗi buồn. Những câu thơ như thế ở thời ấy của Vũ, hay những câu thơ sau của Bằng ViệtNơi tựu trường ngây thơ, trang giấy thơm đầu tiênMái trường ngây thơ không quên được bao giờChuông xe điện trong màn sương rạng sớmVà nắng nhỏ trên hàng cây rét muộnCó thể nào không xui tôi nhớ emMột chút thì thầm trong tình yêu Hà Nội’đã từng phải nhận về mình những nhát búa của sự phê bình theo đường lối văn hóa văn nghệ của Đảng “ít sức sống, xa rời hiện thực cách mạng...”, Không biết sự phê bình ấy có phải là động lực chính làm biến đổi người bạn thơ song hành cùng Vũ thuở hoa niên trong tập thơ in chung Bếp lửa Hương cây thành một viên chức cao cấp không? Còn với Vũ, dường như sự phê bình ấy không có tác dụng. Đọc Vũ, có cảm giác Vũ đã gửi vào tất cả các kịch phẩm của mình cái Vũ thu được bằng thị giác, và dành cho thơ tất cả những gì sâu kín nhất, da thịt nhất mà Vũ cảm được từ trong vững bền mà mong manh của cuộc sống con người. Vũ làm thơ trước hết là vì những ẩn ức của riêng mình. Thơ - ấy là hình thức tự giải phóng của Vũ - điều không mấy nhà thơ cùng thời Vũ đạt nước - hay đúng hơn là những quần thể người sống trên đó - Nhân dân - là một ám ảnh trong thơ Vũ. Chuyện bình thường với những nhà thơ. Nhưng sẽ là không thường nữa khi nhà thơ ấy không nói giống bất kỳ ai, mà lại là thành thực nhất, thiết tha nhất về Tổ quốc, về nhân dân mình. Đó là trường hợp của Việt Nam ơi’.Không một chú dẫn cụ thể nào về thời điểm ra đời của bài thơ ngoài dòng chữ in ở những trang đầu, bên dưới nhan đề tập Bầy ong trong đêm sâu Thơ. 1970-1975. Nhưng dù không có dòng chú giải ấy, những ai đang ở độ tuổi ngoài ba mươi vẫn dễ dàng đoán ra được hiện thực lịch sử dân tộc đã động vào cảm quan thơ của Vũ. Chính là thế, là cái thời ấy, thời mỗi con người - từ trong tâm thức - đã rã rời, kinh hoàng bởi chiến tranh; nhưng chiều chiều trên những phố phường Hà Nội, loa phóng thanh vẫn truyền đi những giai âm của Bài ca Hà Nội’, của Hà Nội niềm tin và hy vọng’... Một cách đầy lý trí, một nửa nước Việt Nam vẫn cố tin và cố tự hào. Thơ về đất nước thời ấy, và cả thời không xa trước đấy, thường là tụng ca Đất nước’ Nguyễn Đình Thi, Xuân 67’, Xuân 69’ Tố Hữu, Đất nước’ Nam Hà, Mặt đường khát vọng’ Nguyễn Khoa Điềm, Tình yêu và báo động’ Bằng Việt... ở đó đất nước được hình dung như là, và trước tiên là người sinh thành của những chiến công, của những anh hùng dũng nước của những người con trai con gáiĐẹp hơn hoa hồng, cứng hơn sắt thépXa nhau không hề rơi nước mắtNước mắt chỉ để cho ngày gặp mặtNam HàNhững bà mẹ lại đo chân vào thần tíchĐể hoài thai triệu triệu những anh hùngNguyễn Khoa ĐiềmPhù hợp với những hình dung như thế là trùng trùng điệp điệp những tán thán đầy tính xưng tụng, nguyện thề Hỡi ôi!’Hỡi sông Hồng tiếng hát bốn ngàn nămTổ quốc bao giờ đẹp thế này chăng?Chế Lan ViênÔi Tổ quốc giang sơn hùng vĩTố HữuChưa bao giờ tôi thấy một bài thơ nào về đất nước có nhan đề giản dị như Việt Nam ơi’ của Vũ. Từ gọi hỏi ơi’ đã nhất thể hóa đất nước với con người, đã gợi ra sự gần gũi tột bậc giữa khách thể và chủ thể, đã mở ra một khát khao giãi bầy, khơi mở...về cuộc sống đơn giản, thiếu thốn, đầy nghiệt ngã thời chiến tranhNhững áo quần rách rướiNhững hàng cây đắm mình vào bóng tốiChiều mờ sương leo lắt đèn dầuLũ trẻ ngồi quanh mâm gỗLèo tèo mì luộc canh rauMấy mươi năm vẫn mái tranh nàyDòng sông đen nước cạnTiếng loa đầu dốc lạnhTin chiến trận miền xaNhững người đi chưa vềNhững quả bom hầm hào sụt lởNhững tên tướng những lời hăm dọa...Sự thống kê này mang sức lay cảm của thơ và chỉ những nhà thơ lớn mới làm được. Chỉ có những nhà thơ đã thoát khỏi sự ràng buộc của những quan niệm phức tạp hóa thơ mới có thề viết thế. Loạt tính từ - từ láy rách rưới’, leo lắt’, lèo tèo’, hoặc chỉ giản đơn là những trạng từ cạn’, lạnh’, đen’, xa’, sụt lở’... có giá trị như những gam màu tối trên những bức tranh về sự thống khổ của những con người của những danh họa. Dám viết như thế ở thời buổi ấy, Vũ đích thực là Người-Không-Biết-Sợ. Giá từ hồi ấy những câu thơ này đến được với hồn ta! Nhưng nếu chỉ có thế thôi thì Vũ chưa khác mấy với những nhà thơ cùng thời. Chẳng phải cũng vào những năm đó, Phạm Tiến Duật đã xuất hiện với một gương mặt khác qua Vòng trắng’? Cái động vào tâm thức người đọc khiến ta muốn khóc ở Việt Nam ơi’ là những câu nàyNgười ta còn định làm gì Người nữaViệt Nam ơi?Người ta còn muốn gì Người nữaViệt Nam ơi?Những dấu hỏi cuối câu khép lại từng khổ thơ đã tước bỏ hết những lớp hào quang mà nhà cầm quyền đã tô vẽ cho cuộc chiến lẽ ra chúng ta đã không phải lăn mình vào. Không phải cái hùng’ đánh thức chúng ta. Đánh thức chúng ta là nỗi đau của chính chúng taMấy mươi năm đã mấy lớp ngườiChia lìa gục ngãĐã tận cùng nỗi khổPhải đọc những câu thơ này trong sự đối sánh với những câu thơ thời ấy, viết về thời ấyLớp cha trước lớp con sauĐã thành đồng chí chung câu quân hànhTố HữuCha còn đang quân hànhCon đã xin nhập ngũMột hòn đá Trường sơnCả hai cùng gối ngủNguyễn Trọng Oánhmới thấy hết được sự can đảm của Vũ trong cách cảm nhận hiện thực, mới thấy hết sự quyết liệt của nhà thơ trẻ ấy trong cách đặt vấn đềNgười ta định, Người ta muốn >< Việt Nam - cần chăng việc giải thích ngọn nguồn hai chữ người ta’. Có cần chăng việc nói nhiều hơn về tình yêu Tổ quốc da diết của Vũ ở đây? - ở những câu hỏi mà chỉ có những tâm hồn lớn mới dám đặt ra cho mình?Vũ yêu Tổ quốc bằng tình yêu của người dân thường, của Người-Dưới-Đáy Ôxtrốpxki và bằng tình yêu của một nhà thơ chỉ để mình bị chỉ đạo bằng một tinh thần duy nhất - Nhân bản, bởi độ rung của những dây thần kinh xấu hổ’ Bônđarép. Sẽ không khi nào ta tìm được ở những bài thơ cùng đề tài, cùng thời điểm ra đời với Việt Nam ơi’ nỗi đau đớn tật cùng, cũng là tình yêu tột cùng đến độ sắp rơi vào mê loạn như những câu thơ nàyTổ quốc là nơi tỏa bóng yên vuiNơi nghĩ đến lòng ta yên tĩnh nhấtNhưng nghĩ đến Người lòng tôi rách nátXin Người đừng trách giận, Việt Nam ơiTôi làm sao sống được nếu xa NgườiNhư giọt nước bậu vào bụi cỏNhư châu chấu ôm ghì bông lúaNgười đẩy ra tôi lại bám lấy NgườiKhông vì thế mà Người khinh tôi chứViệt Nam ơi....Xin Người đừng nhìn tôi như kẻ lạXin Người đừng ghẻ lạnh, Việt Nam ơi!Dường như từ tiềm thức, Vũ đã cảm biết mình là người xa lạ giữa thời mình hiện hữu. Nhưng chẳng phải là thế này ư trong những hoàn cảnh bi thương nhất của mỗi dân tộc, những nghệ sĩ - những kẻ xa lạ - những người điên - lại thành Người-Độc-Tỉnh, mà thiếu họ, thế gian đầy bất trắc này sẽ chỉ còn là những mê lộ. Đó là trường hợp của những Khuất Nguyên, Đốtxtôiépxki... và không nhiều các tên tuổi khác. Ở Việt Nam, đó là trường hợp của Vũ. Đau đớn lắm thay! Vinh hạnh lắm thay!Cùng thời với Vũ, hầu như các nhà thơ đều bị cuốn vào cơn lốc của những cuộc hành quân. Điều dễ hiểu! Vũ đã từng đi trong đội ngũ, và Vũ đã tuột xích’. Đấy là điều không thể khác ở một con người như Vũ. Khác với rất nhiều người yêu Tổ quốc rồi dần dần xa lạ hóa Tổ quốc, thể hiện Tổ quốc như một đối tượng để chiêm bái và loay hoay tự làm mất bóng mình trong bóng cả của Tổ quốc, Vũ - cũng chân thành như thế - nhưng lại chỉ ra quan hệ song đối giữa mình và Tổ quốc mình. Không còn là chiêm ngưỡng mà là chiêm nghiệm. Không còn là tráng ca mà là một khúc ai có triệu chúng tôi, tôi chỉ có một NgườiTất cả sẽ ra saoMảnh đất nghèo máu ứa?Người sẽ đi đến đâuHả Việt Nam khốn khổ?Đến bao giờ bông lúaLà tình yêu của Người?Đến bao giờ ngày vuiNhư chim về bên cửa?Đến bao giờ Người mới được nghỉ ngơiTrong nắng ấm và tiếng cười trẻ nhỏ?Đến bao giờ đến bao giờ nữaViệt Nam ơi?Vẫn lại là những câu hỏi tu từ ấy, khôn cùng day dứt và chua xót. Trong âm vọng ai oán của chúng, người ta cảm nhận được tất cả sự thống khổ của nước non này, của dân tộc này. Việt Nam ơi’ có thể được coi là bi phẫn ca hiện đại. Cũng chính từ đó, bỏng cháy một khát khao yên bình đã thăng hoa. Khát khao ấy đã được Vũ hóa giải thành tình yêu bông lúa, thành bóng chim, thành nắng, thành tiếng cười trẻ nhỏ. Lẽ dĩ nhiên vẻ đẹp của yên bình không chỉ là như thế. Nhưng cũng là lẽ dĩ nhiên, không thể có một hình dung khác về yên bình nếu thiếu đi những hình ảnh trên. Hạnh phúc bao giờ cũng giản dịĐời đáng yêu nhiều lúc có gì đâuMiếng ván chênh kêu giữa nhịp cầuMột buổi chiều sương nghe chó sủa...Xuân DiệuÔi cuộc đời bình dị quá đây kiaMột bà mẹ ngồi ôm con hóng mátMột chú bé hai nắm tay dụi mắtMột con đường có bóng lá xe điVũ Quần PhươngHiểu như thế mới, cảm hết được khát khao tuyệt vọng của Lưu Quang Vũ về đất nước!Đến bao giờ đến bao giờ nữaViệt Nam ơi?Có thể một ai đó sẽ nói rằng bài thơ buồn quá, bi thảm quá. Mà quả vậy! Trùng điệp những câu hỏi cứa lòng kia không có tiếng trả lời. Nhưng đó là sự thực, không phải của thời xa xôi ấy mà còn của cả thời ta đang sống. Biết làm sao! Sức mạnh của thơ ca chính là ở chỗ đó, ở khả năng biết đau buồn và yêu thương, và làm cho người đọc cùng chung trải những nỗi niềm ấy. Năm tháng sẽ qua đi, những cuộc chiến tranh sẽ im ắng dần, những cuộc cách mạng sẽ thôi gào thét...’ Sẽ chỉ còn lại tình yêu’ Nguyễn Huy Thiệp. Sau tất cả những thăng trầm, dời đổi, trước và trên tình yêu gái trai là tình yêu Tổ quốc khó nghèo, cơ cực và tao loạn. Chỉ khi nào nói được đúng như thế về tình yêu Tổ quốc, thơ về Tổ quốc mới có thể lặng lẽ đi qua thời gian, lặng lẽ sống, không cần trò tung hứng của những người làm xiếc chữ. Việt Nam ơi’ là một bài thơ như thế. Ở đó, chúng ta đã cảm thấy hết những dằn vặt suốt đời của Vũ. Từ thuở ấy - thời người ta cao giọng Thời đánh Mỹ là thời tươi đẹp nhất. Tỏa nắng cho thơ là triệu triệu những anh hùng’ Chế Lan Viên. Vũ đã không tin một cách dễ dàng rằng Đường lên hạnh phúc rộng thênh thênh’ Hồ Chí Minh. Mấy ai ở miền Bắc đã dám không tin như thế? Vũ đã nghẹn ngào về một Việt Nam khốn khổ’. Phải chăng, cái gọi là văn học phản kháng’ sau này đã cắm rễ từ những tác phẩm chỉ được ấn hành trong trí nhớ của bạn bè như thơ Vũ? Và như thế, sẽ chẳng phải quá lời nếu nói rằng Vũ đã đóng góp nhiều nhất, sớm nhất cho văn học phản kháng - phần thơ. Văn học phản kháng được biết chủ yếu qua văn xuôi. Xin xem lại Mây trắng của đời tôi’ và Bầy ong trong đêm sâu’ Lưu Quang Vũ trong so sánh với ít nhất giải thơ báo Văn Nghệ năm 1972.Thơ là người. Bằng nhân cách thơ của mình - chỉ ở riêng một Việt Nam ơi’, Vũ xứng đáng có mặt trong đội ngũ hiếm hoi của những người hát rong của nhân dân trên đất nước đàn bầu. Bạn có hứng thú với thơ tự sự của Lưu Lượng Vũ không? Hãy cùng phe binh van hoc theo dõi bài viết này nhé! Video đầy đủThơ tự sự của Lưu Quang Vũ Thơ tự sự là thể thơ được tác giả sử dụng để thể hiện nhiều quan niệm về hạnh phúc, theo quan điểm của tác giả, hạnh phúc là niềm hạnh phúc trong cuộc sống mà mình tạo ra cho mọi người bằng chính sức lực của mình. .Nhằm giúp các bạn hiểu rõ hơn, sâu hơn về các câu hỏi đọc hiểu liên quan đến bài thơ này, sau đây chúng tôi cùng tham khảo một số tài liệu tham khảo các câu hỏi đọc hiểu để xem đáp án gợi ý cho từng câu. Hỏi Câu hỏi đọc hiểu văn tự sự Chủ đề 1 Đọc đoạn văn dưới đây và trả lời các câu hỏi sau Bạn đang xem Tự truyện của Lưu Quang Vũ Tường thuật Dù trời mây sông vẫn chảy Tham khảo Phân tích tho tho ngay lop 10 Dù cây cao hay thấp Cho dù bạn là người thường hay hành giả Ai cũng phải sống bằng những điều rất nhỏ. Ta thường chê cuộc đời méo mó Tại sao chúng ta không khoanh tròn tâm? Hãy ôm lấy trái đất và để mọi hạt giống nảy mầm Mầm vươn lên tìm nắng Nếu đường đời bằng phẳng Tôi chắc là tôi nhận ra bạn Ai cũng có thể tiến xa hơn trong cuộc đời Nếu bạn có thể đứng lên một mình. Hạnh phúc như bầu trời Không chỉ một người. Lưu vũ điệu ánh sáng Câu 1. Xác định hai phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong văn bản trên. Câu 2. Em hiểu nghĩa của hai câu thơ sau như thế nào Đất ôm lấy mình, làm cho mọi hạt giống nảy mầm Cành non vươn lên tìm nắng. Tham khảo Đề cương văn xã hội lớp 11 Mục 3. Bạn nghĩ tại sao tác giả lại nói Nếu đường đời bằng phẳng Tôi chắc là tôi nhận ra bạn Mục 4. Phần thông tin nào từ văn bản trên có ý nghĩa nhất đối với bạn? Đáp án câu hỏi đọc hiểu 1 câu 1 Hai phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong văn bản là Lập luận và Biểu cảm. câu 2 Ý nghĩa của hai câu thơ Đất ôm lấy mình, làm cho mọi hạt giống nảy mầm Cành non vươn lên tìm nắng. – “Đất” – nguồn sống, nguồn dinh dưỡng cho hạt giống nảy mầm. Nhưng trái đất không dành cho một hạt giống. Giống như cuộc sống trên thế giới này không dành cho một người mà dành cho tất cả chúng ta. Hạnh phúc ở đâu cũng có nhưng không tự nhiên mà đến. Để sống tốt, hạnh phúc, mỗi người phải có suy nghĩ và hành động tích cực, phải phấn đấu vươn lên, như “mầm vươn về phía ánh sáng”. Câu 3 Tác giả nói Nếu đường đời bằng phẳng Tôi chắc là tôi nhận ra bạn Bởi vì, “Thuận buồm xuôi gió” có nghĩa là cuộc sống bình yên, êm đềm, không trở ngại, không khó khăn. Con người không nên đặt mình vào hoàn cảnh khó khăn, thử thách, nếu không nỗ lực vượt qua khó khăn, thử thách để đến đích thì con người sẽ không có cơ hội thể hiện mình, không tìm tòi, khám phá, không khẳng định mình. mọi thứ. Có; không đánh giá đầy đủ điểm mạnh và điểm yếu của chính bạn. Con người phải trải qua thử thách để hiểu nhau hơn và trưởng thành hơn. câu 4 Thí sinh được lựa chọn thông tin mà mình tâm đắc nhất rồi bày tỏ suy nghĩ của bản thân về thông tin đó Ví dụ có thể chọn một trong các thông báo sau <3 Biết trân trọng và biết ơn những điều nhỏ nhặt trong cuộc sống sẽ mang lại hạnh phúc lớn lao. – Con người cần trải qua thử thách để biết mình và trưởng thành. – Muốn hạnh phúc thì phải nỗ lực vươn lên. – Cuộc sống không phải lúc nào cũng như ta mong muốn, hãy biết đòi hỏi và cũng phải biết chấp nhận, hãy biết nhìn đời bằng cái nhìn lạc quan, hãy biết trả giá để được đền đáp. Chủ đề 2 Đọc bài thơ dưới đây và áp dụng Tường thuật Dù trời mây sông vẫn chảy Tham khảo Phân tích tho tho ngay lop 10 Dù cây cao hay thấp ……… Hạnh phúc như bầu trời Không chỉ một người. Lưu vũ điệu ánh sáng câu 1 Xác định thể thơ của khổ thơ trước câu 2 Bài thơ sử dụng những biện pháp tu từ nào? câu 3 Em hiểu như thế nào về hai câu này Ta thường chê cuộc đời méo mó Tại sao chúng ta không khoanh tròn tâm? Câu 4Giới thiệu cảm nghĩ của anh/chị về hai khổ thơ cuối của bài thơ khoảng 10-12 dòng Trả lời câu hỏi đọc hiểu 2 Câu 1 Thể gieo vần của bài thơ trước là thể thơ tự do câu 2 Đoạn thơ có sử dụng các biện pháp tu từ như tương phản; ẩn dụ nhân hóa; so sánh. Câu 3 Hãy suy nghĩ về hai dòng Ta thường chê cuộc đời méo mó Tại sao chúng ta không khoanh tròn tâm? Trong cuộc sống luôn có những mặt đối lập của niềm vui và nỗi đau; niềm vui, tiếng cười xen lẫn nước mắt; thành công xen lẫn thất bại; Chúng ta hãy có những suy nghĩ tiêu cực, than trách cuộc đời, cuộc sống không như ý muốn méo mó cuộc sống. Lúc đó, thay vì kêu ca, oán trách số phận, tốt hơn hết bạn nên dùng nghị lực, sự chăm chỉ và quyết tâm tâm tích cực để thay đổi hiện trạng. Câu 4 Bạn có thể làm theo hướng dẫn bên dưới để hoàn thành đoạn văn – Cuộc sống luôn công bằng và cần sự nỗ lực, quyết tâm của mỗi người. Những gì bạn gieo hôm nay, bạn sẽ gặt hái vào ngày mai. Đứng dậy sau thất bại, vấp ngã là điều chúng ta nên làm thay vì chán chường, thất vọng và gục ngã. ——Hạnh phúc giống như bầu trời, nó không thuộc về tôi. Tất cả chúng ta đều có cơ hội tận dụng nghịch cảnh và thành công nếu biết vươn lên, kiên cường trước giông bão, khó khăn, thử thách. – Trên đây là một số câu hỏi phần đọc hiểu về Tự truyện do Đọc Truyện sưu tầm, hi vọng sẽ hữu ích cho các bạn đang ôn tập tại nhà! Tài liệu tham khảo Nghị luận về bảo vệ môi trường Như vậy trên đây chúng tôi đã giới thiệu đến bạn đọc thơ tự sự của Lưu Quang Vũ. Tôi hy vọng bài viết này hữu ích cho cuộc sống hàng ngày và học tập hàng ngày của bạn. Chúng tôi xin tạm dừng bài viết này tại đây. Website Tự SựDù đục dù trong, con sông vẫn chảyDù cao dù thấp, cây lá vẫn xanhDù người phàm tục hay kẻ tu hànhĐều phải sống từ những điều rất nhỏTa hay chê cuộc đời méo móSao ta không tròn ngay tự trong tâm?Đất ấp ươm cho hạt nảy mầm Nhưng chồi tự vươn lên tìm ánh sángNếu tất cả đường đời đều trơn lángThì chắc gì ta đã nhận ra ta?Ai trên đời đều có thể tiến xaNếu có khả năng tự mình đứng dậyHạnh phúc cũng như bầu trời này vậyKhông chỉ để dành cho một riêng ai– Lưu Quang Vũ – Góc nhìn - Suy Ngẫm Làm sao để Quản Lý Tiền Bạc và Tình Dục? – Sadhguru 60 Con đường Trong Suốt LẮNG NGHE CHIA SẺ CHỮA LÀNH – TS 39 Con đường Trong Suốt Cuộc đời con chính là phần thưởng của con – TS 95 Con đường Trong Suốt SỨ MỆNH TRẦM CẢM 162 Next Post Sử dụng thời gian online thế nào để tránh bị tổn phước? Tại sao đội bóng đá nữ ít được quan tâm hơn đội bóng đá nam? Để thay đổi số phận của một con người thì khó hay dễ? Please login to join discussionĐặt QC – DonateFB thành cảm ơn các bạn! __ADVERTISEMENT Lịch Trong Suốt 2022Lịch Trong Suốt 2022 – Mandala Thư pháp treo tường để bàn Xuân Nhâm DầnLịch bàn, treo tường, bộ bài, lì xì Trong Suốt 2022SỨC KHỎE LÀ VÀNG KHÁM PHÁ Tăng cường rung động để phòng chống virus Covid-19 249 SỨC KHỎE Bài học cuộc sống ĐUN ẤM NƯỚC 346 Dưỡng sinh DẬY THÌ SỚM LỜI NGUYỀN VÀ NHỮNG MŨI TIÊM HÓA CHẤT. 103 SỨC KHỎE LOTUS BIRTH – LIÊN SINH – SINH RA TỪ MỘT ĐÓA HOA SEN 203 Dưỡng sinh BỆNH DỊ ỨNG – MỀ ĐAY – BMTD 158 Dưỡng sinh VIÊM DA CƠ ĐỊA – DA RẮN – MẨN NGỨA – CHÀM SỮA 154 HỌC - KỸ NĂNG Năm học mới – học trường công hay tư? by DuongTony 0 28 Cà phê cùng Tony Năm học mới - học trường công hay tư? Phụ huynh có tiền thì nên cho con cái học trường...Bạn đang xem Tự sự lưu quang vũ Read more Chữ ký – Thế nào là 1 người trẻ có thần kinh vững? by DuongTony 0 Cà phê cùng Tony Bài học về trí khôn và cách làm của dân tộc thông minh nhất thế giới Cuối tuần đọc bài... Read more Bài 9 Các câu hỏi cắc cớ – Học Viện West Point by DuongTony 0 108 HỌC-KỸ NĂNG Các câu hỏi cắc cớ - Sách cà phê cùng Tony Trích trong Giáo trình 100 bài tài liệu Học... Read more Bài 12 Sắp xếp thời gian – Học Viện West Point by DuongTony 0 125 HỌC-KỸ NĂNG Bài 12 Sắp xếp thời gian - Học Viện West Point Hồi lâu, dưới quê có một cậu con nhà... Read more NHÀO NẶN con hay GIÚP con nên người? – TS by CuSiTaiGia 0 155 HỌC-KỸ NĂNG NHÀO NẶN con hay GIÚP con nên người? Ảo giác các bố mẹ thường hay mắc phải Một bạn Dạ... Read more KHÁM PHÁ KHÁM PHÁ Hiểu về bản ngã chỉ dành cho người can đảm ... by OHayVn 501 KHÁM PHÁ Chuyện tiền bạc Tốt xấu? do niềm tin – HT ... by OHayVn 160 KHÁM PHÁ 7 điều kỳ diệu giúp tạo ra sự sống trên Trái Đất ... by OHayVn 156 Cà phê cùng Tony Cuộc đời là chuỗi những sự lựa chọn..-TnBS ... by DuongTony 229 SỐNG CHẬM-ĐẸP-VUI KHÁM PHÁ Chuẩn bị đối phó với sụp đổ toàn diện – SB 114 Góc nhìn - Suy Ngẫm HOÀNG HÔN – Nhân tình mùa dịch 27 TÂM LINH HAI SỰ XẢ THẢI – CsNH 33 Câu chuyện Kẻ trí người ngu làm điều ác, ai có tội hơn? 108 Góc nhìn - Suy Ngẫm Chọn Con Tim hay là nghe Lý Trí? – Sadhguru 24 KHÁM PHÁ TỨC GIẬN và BÌNH AN – BTH 61 TÂM LINH Hỏi đáp Tâm Linh Rửa tay bằng xà phòng để sát khuẩn có phải là đang sát sinh? by CuSiTaiGia 25 Con đường Trong Suốt Gate, Gate, Paragate, Parasamgate … thưa thầy! -TS by CuSiTaiGia 25 TÂM LINH TA DẪN NGƯỜI ĐI by CuSiTaiGia 46 Con đường Trong Suốt Thiền trong đời sống hàng ngày – TS by OHayVn 154 TÂM LINH HỌC ĐẠO TRONG LÚC ĐANG NGỦ SÂU by CuSiTaiGia 47 GIẢI TRÍ Góc nhìn - Suy Ngẫm Ngủ chay… by OHayVn 0 127 NGỦ CHAY... Ngày tui mới trường chay, anh em đồng đội cũ thường hỏi "Mày ăn chay vậy có ngủ... Read more GIẢI TRÍ Thử thách Thần chết 2 49 ngày cuối cùng by OHayVn 0 47 Thử thách Thần chết 2 49 ngày cuối cùng – Vì sao chúng ta có duyên với nhau? Duyên là... Read more Phim hay Gái già lắm chiêu 3 Ai cũng đang hoặc đã từng sống giả by Song Dep 0 117 Gái già lắm chiêu 3 Ai cũng đang hoặc đã từng sống giả Sức hút của bộ phim “Gái già... Read more GIẢI TRÍ Chia cho em… – TN by OHayVn 0 35 Chia cho em... "Chia cho em một đời tôi" một cam một chuối một ôi bầm hồng chia cho em... Read more KHÁM PHÁ Bức tranh & Câu chuyện về Sự Thật trần trụi và Dối Trá đẹp đẽ by OHayVn 0 Read more Sản phẩm – Dịch vụGiới thiệu các Sản phẩm – Dịch vụ đáng tham khảoThaiDetox- Thanh lọc và Thải độc cơ thểThải độc gan theo PP mới của Thái LanThaiDetox -Thanh lọc và Thải độc cơ thể gan, đại tràng… theo PP mới của Thái Lan click ảnh để xem bài viếtKhuyến mãi chụp ảnh cưới 2021Bạn đọc tìm kiếmCategories © 2022 JNews - Premium WordPress news & magazine theme by Jegtheme. No Result View All Result TIN HAYSỨC KHỎEKHÁM PHÁKỸ NĂNGGIẢI TRÍSống Chậm-Đẹp-VuiTÂM LINH© 2022 JNews - Premium WordPress news & magazine theme by Jegtheme.

tự sự lưu quang vũ